މަސްވެރިކަމަކީ ދިވެހި އިޤްތިޞާދުގެ ލޭނާރުކަމަށް ފޮތްތަކުގައި ލިޔެލައި، މަސްވެރިކަންކުރާ ފަރާތްތައް "ނަމުން" ވެރިންނަށް ހަދާލުމަށްފަހު، އެ މަސައްކަތްތެރީން ރެޔާއި ދުވާލު ކަނޑުމަތީގައި ޢާއިލާއާއި ދުރުގައި ރަތްދަކަ އަވީގައި ގައިން އޮހޮރުވާލާ ދަލުގެ އަގު "އެފަކީރުން" ގެ ކިބައިން "ނިގުޅައި" ގަންނަނީ، ފިނިކޮޓަރިތަކުގައި ކުރިމަތީގައި ބިތެއްވަރުގެ ޓީވީ ބަހައްޓައިގެން އެއްއަތުން ކޮފީތަށި އަނެއްއަތުން ސްމާޓް ފޯނު ހިފައިގެންތިބެ އިޖްތިމާޢީ މަންސަތަކުގައި ފޮނިބުރުއްސައި އަޗާތަޅަމުންދާ މަހުޖަނުންކަމީ، "ވެރިން" ގެ ލަގަބު ދެވުނުތާ 40 އަހަރު ޢުމުރުން ފާހަގަ ކުރެވޭ އުފަންދުވަހާއި ހަމައަށް އައިއިރުވެސް ފާއިތުވެދިޔަ ހުރިހާ ދައުރެއްގެވެސް މަސްވެރިންގެ ޙާލަތެވެ.
ކޮންމެ މަސްވެރިއަކަށް "ބެޔަސް ނުބެޔަސް މަހަކު 10000″ އަކީވެސް ވޯޓާއި ހަމައިން ފުހެވިގެންދާ ގޮތަށް މަސްވެރިންގެ ލޮލުގައި ފާއިތުވެދިޔަ ސަރުކާރުންވެސް އަޅުވާލި އަނދުނެއްކަމަށް މެނުވީ ނުމެ ވިއެވެ. ހަމައެގޮތަށް "މަސްވެރިންގެ ޖީބަށް ޑޮލަރު" މި ވަޢުދުވެސް އަދި މިދަނީ ހަމަ ޗޮކުންނެވެ. ގޭދޮށު މަސްފެކްޓަރީ ހެދުމަށް ބިން ކަނޑައަޅައި ކަނޑަޖަހާލެވުނެއް ކަމަކު، އެކަމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ބަޖެޓަށް ބަލާލުމުން ސަލާމަތް ބުއްދިއެއް ހުރި މީހަކަށްނަމަ ގޭދޮށު މަސްފެކްޓަރީ ސިފަވެގެން ދާނީ "ދުމައްޓެއް" ގެ ސިފައިގައި ކަން ޔަޤީނެވެ.
ޤައުމީ ފެންވަރުގައި ފާހަގަކުރާ މަސްވެރިންގެ ދުވަސްކަމުގައިވާ އިއްޔަވެސް މަސްވެރިންގެ ފުށުން އިވިގެން މިދިޔައީ ހަމަ މިފަދަ އުދާސްތަކެވެ. ފެނިގެންދިޔައީ އެތަކެއް މަސްވެރިންނެއް ނުކުމެ، ނަމުން "ވެރިންގެ" ލަޤަބުދީގެން ތާއަބަދަށްމެ މަސްވެރިން "ގުނބޯ" ހެއްދުމަށް ކޮންމެ ސަރުކާރަކުންވެސް ގެންގުޅެމުންދާ "ސިޔާސަތު" އާމެދު ހިތުގައި ފުނިޖެހިފައިވާ އުދާހައި ކެކުޅުން ބޭރުކޮށްލައި ހަށި ފޮޅާލައި ހަމަ އިސްކޮޅަށް ތެދުވުމުގެ މަސައްކަތް ފެށި މަންޒަރެވެ.
"ގަބޫލުކުރޭ! ވިޔަފާރިވެރިން ތިބޭނީ އަބަދުވެސް ސަރުކާރާއެކީ ގައި. މަސައްކަތްތެރިން ތިބޭނީ ކޮންމެ އިންތިޚާބެއްގައި ވޯޓު ދޭންޖެހޭ ބައެއްގެ ގޮތުގައި ހަދާފައި. ކަލޭމެނަށް އެނގޭނެ ކޮންމެ އިންތިޚާބެއްގަވެސް ކޮންމެބަޔަކު އާސްވެސް އެތައް ވަޢުދެއް މަސްވެރިންނަށް ވާނެ. އޭން ވަޢުދެއްގައި ދުވަހަކު ކުލަޖެހޭ މަންޒަރެއް ނުފެންނާނެ. ސަބަބަކަށްވަނީ ވެރިކަމަށް އަންނަ ހިސާބުން މަސްގަންނަ ފަރާތްތަކާ ވިޔަފާރިވެރިން ސަރުކާރު އަތްދަށުލާނެ. ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީތަކަށް ޚަރަދު ކުރާނެ. އެ ކޮންމެ ބަޔަކު އައިކަމުގައިވިޔަސް މަސްވެރިންގެ މަތިން ހަނދާންނައްތާލާނެ"
އެތަކެއް އަހަރެއްވާންދެން ހަމައެކަނި މަސްއޮޑިތަކުގެ މޯހިރުން ތިލަވަމުން ގޮސްފައިވާ އުދާސްތައް މުޅި ޤައުމަށް ބަންޑުންކޮށް ހަގީގަތް ހާމަކޮށްދެމުން، މި އަހަރުގެ މަސްވެރިންގެ ދުވަހާ ދިމާކޮށް "ބޮޑުކަންނެލީގެ މަސްވެރިންގެ ޖަމިއްޔާ" އިފްތިތާޙްކުރުމަށް ބޭއްވި ތާރީޚީ އިވެންޓްގައި މަސްވެރިއަކު މަސްވެރިންނާ މުޚާޠަބުކޮށް ޖޯޝާއެކު ވާހަކަދައްކަމުން ބުނެފައި ވެއެވެ.
މީގެ ދެމަހެއްހައި ދުވަސްކުރިން ފަރެސްމާތޮޑާގެ މަސްވެރިން ކުރި އިޙްތިޖާޖާ ގުޅޭގޮތުން މައުލޫމާތުދެމުން، މިފްކޯއަށް ކިރުވި މަހަށް ފައިސާ ނުލިބި މަހެއްހައި ދުވަސްވެފައިވާ 9 ދޯނި އެރަށުގައި އެކަނިވެސް އެބައޮތްކަމަށް ހާމަކޮށް އެރަށުގެ މަޝްހޫރު ކެޔޮޅަކު އިތުރަށް ބުނެފައި ވަނީ؛
“އަޅުގަނޑުމެން ދޯންނިން އެކަނިވެސް ފައިސާ ނުލިބިވާ ބިލުތަކުގެ ޢަދަދު 430000 ރުފިޔާއަށް އަރާ. ވާވުން އުތުރުގަ ދުވަސްތަކަކަށް އުޅެފައި މިއައީ ރަށަށް. ދަރިންގެ ޓިއުޝަން ފީ ދައްކަން ޖެހިފަ. ޤުރުއާން ކްލާހަށް ފައިސާ ދައްކަން ޖެހިފަ. ކުރީ ދަތުރު ދޯންޏަށް ނެގި ކޮއްތަށް ފިހާރަތަކަށް ދައްކަންޖެހޭ ފައިސާ 10000 އިން 15000 އިން އަރާ” ކަމަށެވެ.
ކޮވިޑް-19 ގެ ދަތި ޙާލަތާއެކު މަސްވެރިން ކިރުވާ މަހަށް ފައިސާ ނުލިބޭ މައްސަލާގައި މަސްވެރިން އިޙްތިޖާޖު ކުރަން ފެށުމުން، ކިރުވާ މަހަށް ލަސްނުވެ ފައިސާލިބޭނެ ގޮތް ސަރުކާރުން މިހާރު ހަމަޖައްސާފައި ވީނަމަވެސް، މަސްވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކަށް އެކަށޭނަ ހައްލެއް އަދިވެސް ލިބިފައި ނުވެއެވެ.
ދައުލަތުގެ ކުންފުނި މިފްކޯއިން މަސްގަންނަ އަގު އިންތިހާއަށް ދަށްކޮށްފައި ވާއިރު، ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް އެކުންފުންޏަށް ކިރާ މަހުގެ ޢަދަދުވެސް ބޮޑުތަނުން ދަށްކޮށްފައި ވާތީވެ ހާހެއްހައި ޓަނުގެ މަސް ނުކިރި، ދޯނިފަހަރު ފެލިވަރު ބޭރުގައި ދާދިފަހުންވެސް މަޑުކުރަން ޖެހިފައި ވެއެވެ.
ބޮޑުކަންނެލީގެ މަސްވެރިންގެ ޖަމިއްޔާއިން އިއްޔަ ބޭއްވި އިޙްތިފާލުގައި ވާހަކަދައްކަމުން މަސްވެރިންވެސް ފާހަގަކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި، ޢާންމުގޮތެއްގައި ކަންނެލި ކިލޯއަކަށް 25 ރުފިޔާ ލިބޭތާ މިހިނދު ދެ އަހަރު ވަނީއެވެ. މަދު ފަހަރު އެންމެ ބޮޑުކޮށްވެސް ކިލޯއަކަށް 40 ރުފިޔާ ލިބޭތާ ދުވަސްގަނޑެއް ވެފައިވާކަމަށްވެސް މަސްވެރިން ބުނެފައި ވެއެވެ.
މީގެ ކުރިން ރާއްޖޭގައި ކަންނެލި ކިލޯއަކަށް 90 ރުފިޔާވެސް ލިބިފައިވާއިރު ވަރަށް ނާދިރު ޙަލަތެއްގައި މެނުވީ 40 ރުފިޔާއަށްވުރެ ދަށްވެފައި ނުވެއެވެ. އެވްރެޖްކޮށްވެސް ކިލޯއަކަށް 60 ރުފިޔާ ލިބެމުން ގޮސްފައިވާކަމީ މަސްވެރިންގެ އިތުރުން ތަފާސްހިސާބުތަކުންވެސް ކަށަވަރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.
ކޮވިޑް19 އަށް ގަތް ބިރަކުން “ރަންބިސް އަޅާ ކުކުޅު” ކަރަންޓީނަށް ލެވި "މާބަނޑު" ނުވާ ޙާލަތަކަށްގޮސް އިޤްތިޞާދު ވެންޓިލޭޓަރަށް ލާންޖެހުމުން، ދިވެހިންގެ އިޤްތިޞާދަށް "ލޭ" ޕަމްޕް ކޮށްދޭ ހަޤީޤީ ނާރަކީ ކޮބައިކަން ދައުލަތުންވެސް މިއަދު ޤަބޫލުކުރަން އެބަޖެހެއެވެ. މަސްވެރިން ތިބީ އެއުރެންގެ ފަރުދީ ޒިންމާ އަދާކުރަން ތައްޔާރަށެވެ.
ދިވެހި މަސްވެރިން ބޭނުންވަނީ މަސްވެރިކަމުގެ ޞިނާޢަތަކީ ދިވެހި އިޤްތިޞާދުގެ ލޭނާރުކަމުގައި ބުނެވޭ ބުނެވުން ޙަޤީޤަތަކަށް ހެދުމަށް އެރައްޔިތުން ކުރަމުންގެންދާ މަސައްކަތުގައި ދައުލަތުން އިޚްލާސްތެރިކަން ދައްކަވައި ޒިންމާދާރު ވެދެއްވުމަށެވެ. އެތަކެއް ހާސް ދިވެހިރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ މަސްވެރި ޢާއިލާތަކުން ތަހައްމަލު ކުރަމުންދާ ހިތްދަތި އުނދަގޫ ދިރިއުޅުމަށް ނިމުމެއް އައުމަށެވެ.
ކެޔޮޅު ބައްޕަގެ ޢުމުރު ދުވަހުގެ މަސައްކަތުން ގެވަޅުގައި ދަމާލެވުނު ފައުންޑޭޝަން ދަރިންނަށް ވާރުތަ ވެގެންދިއުން ނިމުމަކަށް އައުމަށެވެ. ދެމަފިރިން ހައްޖަށް ދިއުމަށް އެއްކުރަމުންއައި ފައިސާކޮޅު ހަމަކޮށް ނުލެވި އެެދެމަފިރިން ދުނިޔެ ދޫކޮށް ދާންޖެހުމުން، ދަރިންގެ މަސައްކަތުން އެފައިސާ ހަމަކޮށް މައިން ބަފައިންގެ މަތިން ކުރެވޭ ބަދަލު ޙައްޖެއްގެ ގޮތުގައި ހައްޖުރުކުރަން ޖެހުން ނިމުމަކަށް އައުމަށެވެ.
ހީވާގި ދިވެހި މަސްވެރިން ބޭނުން ވަނީ، ނުބާނައި 10 ހާސް ލިބޭނެ ރިޔާސީ ޚިޔާލީ ވަޢުދެއްވެސް ނޫންމެއެވެ. މަސްވެރި ޕްލެޓް ފޯމަށް ކައިރިކޮށްލާފައި ޖީބަށް ޑޮލަރު ބޮނޑި ޖަހާލެވޭނެ ކަމުގެ ހުވަފެން ހޭލައިތިބެ މަސްވެރިން ބަލާނެކަމީވެސް ކުށްހީއެކެވެ.
ކުރިން އުޅެންޖެހުނީ "ބެޔަސް ނުބެޔަސް 10000″ ނުލިބިގެންނެވެ. މިހާރު އުޅެންޖެހެނީ ބެޔަސް ނުކިރިގެންގެންނެވެ. މަސްވެރިންނަށް މިނޫން ދުވަހެއް ހަމަ ހަގީގަތުގައިވެސް ބޭނުންވެއްޖެ ނޫންހެއްޔެވެ.
One Response
ސުވާލަކީ ކިރަނީ ކޮން ތަނަކަށް ހެއްޔޭ؟މަސް ކާރުޚާނާތަށް އެތިބީ މަސް ނުވިއްކިފައި، ސްޓޯރޭޖް ފުލްވެފައި….އެހެން ވިޔަސް ގަންނަން ޖެހޭތަ؟